Ο βλαισός μέγας δάκτυλος ( κότσι ) αποτελεί μια από τις συχνότερες παραμορφώσεις των κάτω άκρων. Παρατηρείται συχνότερα στις γυναίκες. Έχει μεγάλη κληρονομική συσχέτιση κυρίως σε συγγενείς 1ου βαθμού και δεν οφείλεται μόνο σε ακατάλληλη υπόδηση. Οπωσδήποτε όμως τα στενά παπούτσια, με τακούνι και δύσκαμπτη σόλα, τείνουν να επιτείνουν την εμφάνιση της παραμόρφωσης.
Το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού συμμετέχει όπως είναι φυσικό στη βάδιση αλλά και στην ισορροπία του σώματος. Ωθεί το σώμα προς τα εμπρός κατά τη βάδιση. Αλλαγή του επιμήκους άξονα του μεγάλου δακτύλου έχει ως αποτέλεσμα διαταραχή της ισορροπίας των δυνάμεων που εφαρμόζονται στο πέλμα αλλά και στις γειτονικές αρθρώσεις, με αποτέλεσμα παραμορφώσεις του άκρου ποδός, της ποδοκνημικής και του γόνατος.
Οι παραμορφώσεις των αρθρώσεων προκαλούν πόνο, ερεθισμό, αρθρίτιδα και έκπτωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.
Όταν ο ασθενής εκδηλώσει τα πρώτα σημάδια παραμόρφωσης του μεγάλου δακτύλου ( κλίση του μεγάλου δακτύλου προς τα υπόλοιπα δάκτυλα ) τότε πρέπει να επισκέπτεται τον ορθοπαιδικό του, προκειμένου να ληφθούν εύκολα μέτρα αποτροπής της ταχείας επιδείνωσης : αλλαγή της υπόδησης, εφαρμογή ειδικού νυκτερινού νάρθηκα για διόρθωση της παραμόρφωσης, διατατικές ασκήσεις που γίνονται από τον ίδιο τον ασθενή σε καθημερινή βάση.
Τελευταία διατίθεται στην αγορά ειδική κάλτσα παθητικής διόρθωσης της παραμόρφωσης, για τα αρχικά στάδια της νόσου, και στοχεύει στο να ανακουφίσει τον ασθενή από τον πόνο, να προκαλέσει διάταση των δομών που έχουν υποστεί συρρίκνωση και να καθυστερήσει την έλευση του χειρουργείου.
Βλαισός μέγας δάκτυλος αμφοτερόπλευρα προ της εφαρμογής της ειδικής κάλτσας
Παθητική διόρθωση βλαισού μέγα δακτύλου με εφαρμογή ειδικής κάλτσας
Η χειρουργική θεραπεία πρέπει να γίνεται όταν η παραμόρφωση προκαλεί έντονα ενοχλήματα είτε πόνου είτε λειτουργικά. Δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν αισθητική επέμβαση, και οι ασθενείς που το ζητούν γι΄αυτό το λόγο πρέπει να απορρίπτονται, διότι πιθανόν δεν θα μείνουν ευχαριστημένοι από το τελικό αποτέλεσμα.
Το είδος της χειρουργικής παρέμβασης εξατομικεύεται ανάλογα με την παραμόρφωση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Το μέγεθος της παραμόρφωσης, η συμμετοχή των γειτονικών δακτύλων, η παρουσία τύλων ( κάλοι) στο πέλμα και στις φαλαγγοφαλαγγικές αρθρώσεις των δακτύλων, σε συνδυασμό με τα ακτινολογικά ευρήματα θα καθορίσουν την χειρουργική πράξη που θα πρέπει να ακολουθηθεί. Πάντα γίνονται μικρές χειρουργικές τομές με καλό αισθητικό αποτέλεσμα.
Η νάρκωση μπορεί να είναι είτε γενική, είτε περιοχική ( ραχιαία ) ή και τοπική ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της χειρουργικής παρέμβασης. Ο χειρουργικός χρόνος κυμαίνεται από 40 – 60 min.
Ο χρόνος νοσηλείας είναι μια μέρα. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι και μερικές ώρες εφόσον η επέμβαση δεν περιλαμβάνει οστεοτομίες.
Ο χρόνος ανάρρωσης κυμαίνεται από 2 εβδομάδες, όταν γίνονται μόνο επεμβάσεις μαλακών μορίων, έως 6 εβδομάδες όταν γίνεται συνδυασμός οστεοτομιών με επεμβάσεις μαλακών μορίων. Ο ασθενής περπατά άμεσα. Συνήθως απαιτείται μερική φόρτιση του σκέλους μετά την επέμβαση για μερικές εβδομάδες και χρήση αντιπηκτικής αγωγής. Τα ράμματα αφαιρούνται σε 13- 15 ημέρες από την επέμβαση, ενώ τα υλικά οστεοσύνθεσης, εφόσον είναι βίδες, δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν ποτέ, αν όμως είναι μεταλλικές βελόνες αφαιρούνται στο ιατρείο ανώδυνα, μετά από συνήθως 4 εβδομάδες.
Βλαισός μέγας δάκτυλος ( προεγχειρητικά )
